Polska nazwa konstelacji
Pegasus
Mapa gwiazdozbioru



egaz należy do rozległych gwiazdozbiorów nieba północnego. Jego trzy najjaśniejsze gwiazdy tworzą z jasnymi gwiazdami Andromedy figurę bardzo podobną do Wielkiego Wozu. Niekiedy Pegaz i Andromeda są nazywane Olbrzymim Wozem. Do charakterystycznego czworokąta Pegaza, którego czwarta gwiazda Sirrah już należy do Andromedy, doprowadzi nas linia będąca dwukrotnym przedłużeniem odcinka łączącego tylne koła Wielkiego Wozu, tj. gwiazdy Merak i Dubhe, z Gwiazdą Polarną. Konstelacja znajduje się poza Drogą Mleczną, toteż brak w nim większej liczby gwiazd. Galaktyki w tym gwiazdozbiorze można obserwować tylko za pomocą dużych teleskopów.

wiazdozbiór Pegaza nazwę swą zawdzięcza zapewne Fenicjanom, którzy kile swoich statków przyozdabiali podobizną skrzydlatego konia. Pegasus jest nazwą składającą się z dwóch słów: Pega i Sus, co oznacza oskrzydlony koń. Wyleciał on z ciała Gorgony Meduzy, gdy Perseusz uciął jej głowę. Niektórzy starożytni pisarze uważali, że ojcem Pegaza jest bóg morza Posejdon, który stworzył go z krwi Meduzy i wody morskiej. Koń żył wysoko w górach, w gaju poświęconym Muzom, i był chyży jak wiatr. Gdy miał pragnienie, spuszczał się z obłoków na ziemię. Podczas takiej ziemskiej wizyty pochwycił go jeden z bohaterów greckich - Bellerofon(t). Z pomocą Pegaza Bellerofon(t) zabił potworną Chimerę, która żyła w głębokim parowie, dostępnym jedynie z powietrza. Po tym bohaterskim czynie Bellerofon(t) postanowił wznieść się aż na Olimp, pomiędzy bogów. Jednakże pycha zawsze poprzedza niepowodzenie. Tak też było i w tym przypadku. Z woli Zeusa Pegaz spłoszył się, zrzucając z siebie Bellerofon(t)a, który upadając na ziemię, postradał zmysły. Pegaz zaś kontynuował swój lot aż do nieba, gdzie pozostaje do dnia dzisiejszego.



Markab - niebieskobiała gwiazda, która emituje 70 razy więcej energii od naszego Słońca. Jej światło dochodzi do nas z odległości 109 lat świetlnych. Markab jest wyrazem arabskim oznaczającym siodło, statek, wóz, a także wszystko, na czym da się jeździć.

Scheat - czerwony olbrzym z wyraźnymi liniami metali w widmie. Gwiazda ma promień 150 razy większy niż Słońce i jest gwiazdą zmienną zmieniającą swą jasność półregularnie. Znajduje się w odległości 217 lat świetlnych. Scheat ma na niebie towarzysza. Nie wiemy jednak, czy tworzy z nim układ fizyczny, czy tylko parę optyczną. Gwiazda nazwę swą zawdzięcza Tychonowi Brahe, duńskiemu astronomowi, który wyprowadził ją z arabskiego sa`id - ramię. Arabscy astronomowie nazywali ją jednak ramieniem konia (Pegaza) - sa`id al-faras.

Algenib - gwiazda zmienna, której jasność ulega zmianom w okresie 0,15 doby. Jej światło potrzebuje 466 lat, aby dotrzeć na Ziemię. Nazwa gwiazdy pochodzi od arabskiego wyrazu džanb - bok (konia). Gwiazdę nazywano pierwotnie w Arabii džanah al-faras lub džanb al-faras - skrzydło lub bok konia (Pegaza).

Enif - najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Pegaza. Ten pomarańczowy nadolbrzym ma temperaturę powierzchni zaledwie 4500 K. Dzieli nas od niego dystans 815 lat świetlnych. Enif ma na niebie dwóch towarzyszy optycznych. Nazwa gwiazdy powstała przez transkrypcję arabskiego wyrazu 'anf al-faras - nozdrza konia (Pegaza).

Homam - niebieskobiała gwiazda o temperaturze powierzchniowej w przybliżeniu 20 000 K (baaardzo gorąca). Z odległości 181 lat świetlnych widzimy ją jako gwiazdę 3,61m. Nazwa Homam po raz pierwszy pojawiła się w katalogu opracowanym w Palermo w 1814 roku. Pochodzi z arabskiego określenia sa`d al-humam szczęśliwa gwiazda bohatera.

Matar - żółty olbrzym, wokół którego obiega niewidoczny towarzysz, którego obecność można stwierdzić jedynie na podstawie zmian w widmie. Obie gwiazdy dzieli od nas odległość 233 lat świetlnych. W niewielkiej odległości na niebie Matar ma jeszcze jednego towarzysza, o którym jednak nie wiemy, czy tworzy z nim układ fizyczny, czy tylko parę optyczną. Nazwa gwiazdy powstała od arabskich wyrazów sa`d al-matar - szczęście deszczu.



M 15 M 15 (NGC 7078) - jedna z najbardziej odległych gromad kulistych naszej galaktyki. Znajduje się w odległości 32 000 lat świetlnych. W lornetce zobaczymy ją jako mglistą plamkę. W dużym teleskopie można dostrzec na brzegu gromady pojedyncze gwiazdy. Pozostałe gwiazdy w gromadzie wykazują znaczne zagęszczenie w kierunku środka. Średnica gromady wynosi 177 lat świetlnych.