Polska nazwa konstelacji
Sculptor
Mapa gwiazdozbioru



zeźbiarz należy do niepokaźnych gwiazdozbiorów nieba południowego. Jest położony na zachód od Ryby Południowej, kształtem przypomina nieco podkowę. Ukazuje się u nas tylko jesienią i to nie w całości. Znajdziemy go bardzo nisko nad południową częścią horyzontu, poniżej Wieloryba i Wodnika. W konstelacji tej znajduje się południowy biegun Galaktyki.

ś rotacji naszej Galaktyki przechodzi zatem przez gwiazdozbiór Rzeźbiarza i Warkocza Bereniki, w którym znajduje się północny biegun galaktyczny, prostopadle do Drogi Mlecznej. Rejony w pobliżu biegunów Galaktyki są ubogie w gwiazdy. W tych kierunkach najlepiej możemy patrzeć poza Galaktykę. Dlatego w okolicach biegunów Galaktyki dostrzegamy na niebie wiele obiektów pozagalaktycznych. W kierunku południowego bieguna Galaktyki znajduje się wiele najbliższych nam galaktyk.

wiazdozbiór Rzeźbiarza wprowadził astronom francuski Nicolas Louis de Lacaille w roku 1752. Pierwotnie nazwał on tę część nieba pracownią rzeźbiarską. Nie wiemy, co było przyczyną, że ten pionier badań nieba południowego używał nazwy, która nie ma nic wspólnego z postępem technicznym, jaki nastąpił za życia Lacaille'a i który znalazł odzwierciedlenie w innych wprowadzonych przez niego nazwach konstelacji, jak choćby w Pompie.



alfa Sculptoris - niebieskobiały olbrzym. Jest to najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze, odległa o 272 lata świetlne.

beta Sculptoris - gwiazda zmienna, której jasność ulega nieregularnym zmianom. Jej temperatura powierzchniowa wynosi 15 000 K (bardzo gorąca), a dzieli nas od niej dystans 251 lat świetlnych.

gamma Sculptoris - żółta gwiazda, której światło potrzebuje 88 lat, aby dotrzeć na Ziemię, co oznacza, iż obserwujemy ją taką, jaka była przed Pierwszą Wojną Światową.



NGC 253 NGC 253 - najjaśniejsza galaktyka w Rzeźbiarzu. Należy do galaktyk o słabym jądrze i bardzo rozwiniętych ramionach spiralnych. Galaktykę dostrzeżemy już w lornetce jako jasną plamkę. Promień dysku galaktyki oceniamy na 8100 lat świetlnych, a promień jej jądra na nie więcej jak 650 lat świetlnych. Galaktyka znajduje się w odległości 7,8 miliona lat świetlnych.