elena (mit. gr.) - słynna z urody córka Zeusa i Ledy, siostra Klitajmestry i Dioskurów. O rękę Heleny, najpiękniejszej kobiety greckiego świata, ubiegali się niemal wszyscy władcy i bohaterowie Grecji. Jej przybrany ojciec Tyndareos, król Sparty, zobowiązał zalotników, że wybranemu przez Helenę mężowi wszyscy pośpieszą w razie potrzeby z pomocą. Helena wybrała Menelaosa, późniejszego króla Sparty. Gdy za sprawą Afrodyty Helena zakochała się w przebywającym w gościnie na dworze spartańskim Parysie i zgodziła się uciec z nim do Troi, znieważony Menelaos przypomniał władcom greckim złożone kiedyś przyrzeczenie i zorganizował wyprawę przeciw Troi.