ierwsza z planet, obiegająca Słońce najbliżej, jest zarazem najmniejszą z nich. Znana była już w starożytności. Swą nazwę zawdzięcza bogowi handlu, który musiał poruszać się szybko i sprawnie, aby sprzedać swe towary. Podobnie jest z planetą. Ponieważ znajduje się najbliżej naszej gwiazdy, to, w myśl trzeciego prawa Kepplera, musi poruszać się na swej orbicie najszybciej ze wszystkich planet. I w rzeczywistości tak jest. Prędkość z jaką pokonuje swą drogę wynosi 48 km/s (172 800 km/h) i jest najwyższą w Układzie Słonecznym. Ponieważ Merkury znajduje się tak blisko Słońca, jego obserwacja z Ziemi jest bardzo utrudniona, gdyż planeta może wzejść nad horyzont jedynie w chwilę przed wschodem Słońca, a zajść zaraz za nim. Dlatego też długo pozostawał on dla astronomów tajemniczy. Dopiero pierwsza sonda wysłana w jego kierunku, Mariner 10 w 1974 roku, posunęły badania Merkurego naprzód. Zdjęcia przez nią przesłane ukazały bardzo dobrze nam znany krajobraz księżycowy. Merkury jest pokryty licznymi kraterami pouderzeniowymi, z których największy, o wiele mówiącej nazwie Kotlina Upałów, ma średnicę 1300 km. Merkury, podobnie jak Księżyc, ma również fazy, raz widzimy go jako pełne koło, innym razem jako błyszczący sierp. Jego powierzchnia odbija jednak tylko 6% padających nań promieni słonecznych. Ponieważ Merkury jest jedną z planet wewnętrznych, od czasu do czasu możemy obserwować jego przejście przez tarczę słoneczną. Ostatnie takie zdarzenie miało miejsce 15 listopada 1999 roku.
erkury jest zbyt mały, aby utrzymać atmosferę, wytwarza jednak pole magnetyczne. Do 1965 roku sądzono, że jego podróż po orbicie jest tzw. obiegiem związanym, czyli, że stale jest zwrócony w kierunku Słońca tą samą stroną. Jednak badania radarowe dowiodły, iż tak naprawdę okres rotacji stanowi 2/3 okresu obiegu. Ponieważ oś obrotu planety jest niemal prostopadła do jego orbity, sprawia to, że w każdym miejscu na powierzchni Merkurego dzień trwa 176 dni ziemskich.| FIZYCZNE WŁASNOŚCI PLANETY | |
| Średnia odległość od Słońca: | 57,9 x 106 km (0,39 AU) |
| Średnica równikowa: | 4878 km (0,382 śr. Ziemi) |
| Średnica biegunowa: | 4878 km |
| Masa (x1024): | 0,33022 |
| Masa (masa Ziemi = 1): | 0,055 |
| Średnia gęstość: | 5,43 g/cm3 |
| Okres rotacji: | 58,6462 dnia |
| Okres obiegu: | 87,9693 dnia |
| Prędkość obiegu: | 48 km/s |
| Równikowe przyspieszenie grawitacyjne: |
3,70 m/s2 |
| Równikowa prędkość ucieczki: | 4,25 km/s |
| Ciśnienie atmosferyczne: | 2 x 10-7 Pa |
| Temperatura na powierzchni: | max: 600oC min: -180oC |
| Jasność: | max: -1,9
m min: +1,7m |
| Księżyce: | brak |
